-تو هم فكر مي كني رو به آفتاب شاشيدن گناه بزرگيه؟
-نه...آخه تو براي اينكه بي احترامي نشه به آفتاب پشت نكردي!

سوت و كوره لحظه هام...آره, واقعا بدون تو , لحظه برام معني نداره. كاش وقتي مثل هميشه كنارم بودي بيشتر قَدرِت رو مي دونستم...كاش بيشتر صداتو مي شنيدم...كاش صداتو ضبط مي كردم تا هروقت دلم تنگ ميشد مي شنيدمت, حست مي كردم...
خودت بهتر مي دوني كه نديدنت برام ,هرلحظه ش , انگار يه شبه...نمي گم روز چون واقعا همه جا رو سياه مي بينم...
مثل كسي شدم كه وسط بيابون دنبال آب بگرده...دنبالت راه افتادم...عطش ديدنت داره نابودم ميكنه... ولي هرچي جلوتر ميرم, هرچي بيشتر ميگذره انگار دنبال سراب راه افتادم...

نمي دونم چرا سردمه...دستام يخ كردن..من گرماي نفساتو مي خوام...دلم براي بوسه هاي گرمت تنگ شده...نذار يخ بزنم...كاش زودتر بياي...جاي لبت رو لبام بدجوري خاليه...

همينجا كنارِت, منتظرت مي مونم...

تقريبا 3 سالي هست كه كلمه "بورس نفت" رو زياد مي شنويم...در خلال اين 3 سال اينقدر دست دست كرديم و وقت رو هدر داديم كه بحث بورس نفت ايران, بحث نخ نما و كهنه اي شده. داستاني كه سالهاست وعده راه اندازي اون داده ميشه ولي با وجود تاكيدهاي قانون برنامه سوم و چهارم توسعه هنوز عملي نشده...

شروع جدي داستان موقعي بود كه وزير نفت كابينه هشتم وعده داد بورس نفت تا پايان كار دولت خاتمي راه اندازي مي شه. آقاي وزير در حال دور زدن مراحل قانوني بود و بدون مجوز شوراي بورس و بعد هم با كمك و سرمايه گذاري سازمان بورس, منطقه آزاد كيش و سازمان بنياد مستضعفان كه ديگه پاي ثابت همه سرمايه گذاريهاي سنگين و تشكيل هولدينگهاي بزرگ هست, در قالب يك شركت بين المللي, اين بورس رو در مركز مالي كيش(كيش فايننشال سنتر) كه يه ساختمان عظيم در مركز جزيره و ميدان امير كبير هست رو راه اندازي كنه...كارها به خوبي و خوشي جلو مي رفت تا اينكه وزارت اقتصاد و شوراي بورس مچ وزير رو گرفتن و وي مجبور به ارايه گزارشهاي توجيهي و مجوزهاي قانوني شد...حالا ديگه بوي بروكراسي بدجوري به مشام ميرسه!...وزارت نفت هم كه دستش رو از ماجرايي به اين مهمي كوتاه مي ديد اونقدر مخ وزارت اقتصادي رو خورد تا آخرش تونست سند راه اندازي بورس نفت رو به عنوان سومين بورس كالا(بعد از بورس فلزات و بورس كشاورزي) به اسم خودش بزنه. در نتيجه اين توافق مجري راه اندازي هم شد و خلاصه حالي به حولي! يعني اينكه به همه خواسته هايش رسيد...نكته جالب اينه كه ديروز توي روزنامه ديدم بالاخره ادغام بورسهاي كالا در همديگه درست شد و ديگه بورسهاي تخصصي فلزات و كشاورزي زنده نخواهند موند!...مي تونين حدس بزنين كه بورس نفت بيچاره كه هنوز راه نيافتاده چه خوابي براش ديدن!...

بگذريم...مطالعات بورس نفت از سال 1383 با مشاركت يه كنسرسيوم بين المللي شروع شد...در ژوئن 2004, محمد عاصمي پور كه مجري طرح بورس نفت ايران بود, براي بازديد از بورس بين المللي نفت رفت انگلستان تا ضمن آب و هوا عوض كردن با بعضي از معامله گران بورس لندن صحبت كنه تا اوضاع كار دستش بياد...بعد از برگشت به ايران گزارش توجيهي 500 صفحه اي تقديم وزير اقتصاد شد تا استارت كار زده بشه...حالا با گذشت چند سال از مطالعات توجيهي براي راه اندازي, ديگه وقت عمل بود ولي درست همينجا بود كه بورس نفت به كما رفت...تمام هيجاناتمون در يك لحظه فروكش كرد و اصلا يادمون رفت كه همچين طرحي هم داشتيم...همون لحظه اي كه بسياري از محافل اقتصادي و بخصوص آمريكا از ترس به خطر افتادن منافعشون در منطقه به دست و پا افتاده بودن و نمي دونستن چي كار بكنن ما پا پس كشيديم...آمريكايي ها با همكاري عربهاي كثافت حوزه خليج فارس بورس "نايمكس" رو راه انداختن...كار مثل همه موارد ديگه اي مثل توريسم و مسايلي ازين دست كه ايران هميشه, اول مطرح مي كرد و بعد غيبش ميزد, توسط اعراب به قدري جلو رفت و پيشرفت كرد كه اون عربهاي فرصت طلب كه راه اندازي چنين بازاري حتي به ذهنشون هم خطور نمي كرد زودتر از ما صاحب بورس نفت شدن...راه اندازي بورس نفت در خليج فارس, همسايه هاي شمالي ايران رو هم قلقلك داد تا به فكر داشتن بورس نفت براي خودشون بيافتن...قضيه اونقدر از طرف روسيه جدي شد كه پوتين شخصا وارد عمل شد و راه اندازي اين بورس رو شخصا پيگيري مي كنه...

اما بشنويد از ايران:
در خلال اين 6 سال ما هيچ پيشرفتي جز خريد ساختمان بورس نفت در جزيره كيش و تصويب اساسنامه انجام نداديم و هنوز توي مراحل اوليه گير كرديم...ايران به عنوان چهارمين توليد كننده نفت جهان و دومين پتانسيل گازي دنيا بعد از روسيه, هنوز داره درجا ميزنه...اين در حاليه كه وقتي عمده درآمدهاي ما از نفت تامين ميشه ,داشتن بورس نفت براي شفاف سازي معاملات نفت و ازبين بردن مافياي نفتي از ساختار مبادلات نفتي و خصوصي سازي و از همه مهم تر افزايش قدرت و تاثيرگذاري در اقتصاد جهاني, برامون از نون شب هم واجب تره...هدف اصلي از تاسيس بورس نفت, تبديل ايران به مركز عمده مبادلات نفتي خاورميانه بوده و هست ولي لفت دادنهاي زياد اين هدف رو اونقدر دور كرده كه حالا ديگه مثل يه ستاره فقط برامون چشمك مي زنه...اين در حاليه كه احمدي ن‍‍ژاد و قبل تر, خاتمي, هر دو بر راه اندازي سريع بورس نفت تاكيد دارن ولي انگار لايه هاي مياني مديريتي كشور چندان تمايلي به تولد اين بورس ندارند و هرازگاهي در مسير اين بورس بيچاره مشكل درست مي كنند...

و اما نتيجه گيري:
اگرچه اين فرصت سوزيها ايران رو تا حدودي از رقبايي كه وجود نداشتن, عقب انداخته ولي اين نكته كه بورس نفت در خاورميانه هنوز نه ميز و نه رينگي براي مبادله داره, كفايت مي كنه كه بيشتر ازين لاك پشت وار حركت نكنيم...وجود بورس نفت ايران در خاورميانه براي كشورهايي مثل نروژ و انگليس با غولهاي نفتي شون مثل بريتيش پتروليوم, كه كار كشف نفت و قيمت گذاري رو تو چنگ خودشون دارن, قطعا خوشايند نيست و اونها بازهم سنگ اندازي خواهند كرد, ولي اينها مانع بزرگي نبايد برامون باشه.

نكاتي كه بايد در نظر گرفته بشه:
-راه اندازي سريعتر بورس نفت ايران
-شايد كارگزاران ايراني تجربه اي در حد و اندازه كارگزاران بورس نايمكس نداشته باشن ولي اگه نحوه برخورد و فعاليت اين كارگزاران جوري باشه كه ايجاد جذابيت و اطمينان براي سرمايه گذاران در ايران رو داشته باشه ميشه گفت كه حَلّه.
-عامل موفقيت هر بورس كالايي, حجم و ارزش مبادلات اون بورسه.اين براي ايران با توجه به توان توليدش عامل دور از دسترسي نيست.
-ديگه بهتره وزارتخونه هاي نفت و دارايي كه هردو باهم متولي اجراي اين طرح هستن,از خر شيطون پياده شن و بي خيال كدورتهاي گذشته باشن...با هم دوست باشين و صفا و صميميت رو پيشه كنين و اينقدر منتظر نباشين تا اون يكي براي راه اندازي بورس نفت قدم برداره...اين يه طرح مليه و همه بايد براي تحققش , تا جايي كه مي تونيم تلاش كنيم.

قطعا در آينده اي نه چندان دور, مي تونيم بورس نفت ايران رو راه اندازي كنيم. اگه بيشتر ازين تعلل نكنيم و هرچند آهسته, ولي پيوسته گام برداريم.

منابع:
-ايران اقتصادي
-اقتصاد روز
-مطالعات خودم و چندين سال زندگي در جزيره كيش!